Elísabet Ólafsdóttir

Dagana 3.-5. október er Ådne Cappelen, hagfræðingur á norsku hagstofunni og formaður nefndar um tölfræðilegan undirbúning kjarasamningana í Noregi (TBU), í heimsókn hér á landi á vegum Embættis ríkissáttasemjara og Forsætisráðuneytisins.

Ådne Cappelen flutti fróðlegan fyrirlestur um starfsemi TBU í húsakynnum ríkissáttasemjara í dag sem var sóttur af fulltrúm aðila vinnumarkaðarins, Hagstofunnar, Fjármála- og efnahagsráðuneytisins og Forsætisráðuneytisins auk starfsfólks ríkissáttasemjara.

Í framhaldinu mun Ådne Cappelen funda með nefnd Forsætisráðuneytisins um um­bæt­ur á úr­vinnslu og nýt­ingu launa­töl­fræðiupp­lýs­inga og starfshópi í Fjármála- og efnahagsráðuneytinu sem kannar nú fýsileika þess að taka upp heildartalningu á launagögnum að norskri fyrirmynd.

 

Annað hvert ár hittast ríkissáttasemjarar allra norðurlanda á fundum þar sem rætt er um það sem ber hæst í starfsemi hvers embættis fyrir sig. Embættin skiptast á að halda fundinn og í þetta sinn fer hann fram í Kaupmannahöfn.

Hver ríkissáttasemjari flytur skýrslu um helstu atriði í starfseminni frá síðasta fundi. Að auki er þema á hverjum fundi og í ár er það áskoranir tengdar deilihagkerfinu og notkun embættanna á samfélagsmiðla.

Athygli vekur að af fimm ríkissáttasemjurum norðurlanda eru nú fjórar konur og hafa þær aldrei verið fleiri.

Fullbókað er á námstefnu í samningagerð dagana 1.-3. október og 5.-7. nóvember. Áhugasömum er bent á að skrá sig annað hvort 15.-17. október eða 19.-21. nóvember. Námstefnurnar verða haldnar á B59 hótel í Borgarnesi. Markmið þeirra er að

▪ Efla færni samninganefndarfólks
▪ Auka fagmennsku við kjarasamningaborðið
▪ Stuðla að órofa samningaferli

Námstefnurnar eru hugsaðar fyrir allt samninganefndafólk á landinu, bæði í samninganefndum stéttarfélaga og launagreiðenda.

Skráning fer fram hér

Ákveðið hefur verið að bjóða upp á námstefnu í samningagerð dagana 15.-17. október, til viðbótar við þær dagsetningar sem áður hafa verið auglýstar.

Áhugasöm eru hvött til að skrá sig til þátttöku sem fyrst en enn eru laus sæti dagana 15.-17. október, 5.-7. nóvember og 19.-21. nóvember.

Nánari upplýsingar um dagskrá og skráningaeyðublað má finna hér

Emma Björg Eyjólfsdóttir veitir nánari upplýsingar í síma 511-4411 eða í gegnum netfangið emma@rikissattasemjari.is

Í dag hefur gerðardómur í ágreiningi Ljósmæðrafélags Íslands og efnahags- og fjármálaráðherra skilað úrskurði sínum til ríkissáttasemjara

Viðfangsefni dómsins er eins og segir í miðlunartillögu ríksáttassemjara frá 21. júli 2018  „… að leggja mat á hvort launasetning stéttarinnar sé í samræmi við ábyrgð, álag, menntun og inntak starfs ljósmæðra og hvort og þá að hvaða leyti þessir þættir eiga að hafa frekari áhrif á launasetningu hópsins en orðið er.”

Dómurinn setur í megindráttum fram eftirfarandi ábendingar og úrskurði sem rökstuddir eru í 6. kafla greinargerðar hans.

1 Menntun ljósmæðra

Í ljósi menntunarkröfu til ljósmæðra og með vísan í álit og ætlan gerðardómsins frá 2015 telur dómurinn og formfestir með úrskurði sínum að meta eigi kandídatsgráðu ljósmæðra til jafns við nám hjúkrunarfræðings með 2 ára sérnám sem lýkur með 120 ECTS einingum. Ljósmóðir í klínísku starfi skal grunnraðast 2 launaflokkum ofar en hjúkrunarfræðingur sem ekki er með sérmenntun.

Úrskurður dómsins er að menntunarákvæði skuli formfesta í stofnanasamningi hjá öllum stofnunum sem ljósmæður starfa á fyrir 1. október næstkomandi.

2 Laun á námstíma

Það er mat dómsins að nemar í ljósmóðurfræði hafi ekki frá árinu 2014 setið við sama borð og ýmsir aðrir nemar í klínískri starfsþjálfun hvað laun varðar. Úrskurður dómsins er að taka skuli upp laun til ljósmóðurnema frá og með 1. september 2018. Greiða skal ljósmóðurnemum á síðasta námsári 25 vikur skv. launaflokki 053 í launatöflu Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga. Greiðslum skal skipt samkvæmt gildandi námskrá um klíníska starfsþjálfun.

3-4 Starfsþróun og starfsreynsla

Gerðardómurinn úrskurðar að stofnanir sem ekki hafa starfsþróunarkerfi fyrir ljósmæður komi því á. Það skal byggja á gagnsæju skilgreindu matsformi. Sérstaklega þarf við upphaf ráðningar að horfa til hæfni, færni og reynslu í starfi nýútskrifaðrar ljósmóður, sem hjúkrunarfræðings í klínísku starfi. Meta skal 5 ára klíníska reynslu í starfi hjúkrunarfræðings að lágmarki til tveggja álagsþrepa í starfsþróun. Ábending dómsins er að starfsþróunarkefið taki tillit til færni og reynslu einstakra ljósmæðra hvort heldur er í starfi hjúkrunarfræðings eða ljósmóður.

Stofna skal stýrihóp til að efla starfsþróun. Hann skal skipa fyrir 1. nóvember næstkomandi og í honum sitji fulltrúi ríkis sem skipar hópinn, fulltrúi Ljósmæðrafélags Íslands og fulltrúi frá Félagi forstöðumanna ríkisstofnana. Til þessa verkefnis verður ráðstafað 15 milljónum króna árið 2019. Stýrihópurinn ákveður skiptingu fjárhæðarinnar milli stofnana. Starfsþróunarkerfi taki gildi á öllum stofnunum þar sem ljósmæður starfa í síðasta lagi 1. mars 2019.

 

5 Vinnutími

Að mati dómsins þarf að huga að breytingum á fjölda virkra vinnustunda ljósmæðra og annarra heilbrigðisstétta í vaktavinnu einkum þar sem vaktabyrði er mikil og krafist er nákvæmra vinnubragða og viðbragðsflýtis. Gerðardómi er ljóst að breytingar á vinnutíma snerta margar starfsstéttir. Dómurinn hvetur samningsaðila til að nýta vel tímann fram til næstu kjarasamninga í ljósi bókunar 4 hjá BHM félögum og Fíh og bókunar 5 hjá BSRB, til að gaumgæfa efnið og leggja fram tillögur þess efnis að vinnustundum starfsstétta í vaktavinnu verði fækkað. Enn fremur er mikilvægt að skoðaðar verði útfærslur á breyttu vægi vaktaálags og umbunar í formi frítíma.

6 Tilraunaverkefni um vinnutíma á Landspítala

Dómurinn tekur eftir mismunandi tímasetningum á þátttöku hjúkrunarfræðinga og ljósmæðra í tilraunaverkefnum á Landspítala. Annars vegar svokölluðu Hekluverkefni og hins vegar notkun vaktaálagsauka. Dómurinn telur mikilvægt að starfsstéttum sem sinna sömu störfum sé ekki mismunað í formi álagsgreiðslna og að tilraunaverkefni um breyttan vinnutíma taki mið af starfsemi og starfseiningum í stað stéttarfélaga. Gerðardómur bendir á mikilvægi þátttöku annarra starfsstétta en hjúkrunarfræðinga í tilraunaverkefni Landspítala um vinnutíma og að horft verði til reynslunnar af verkefninu, auk tilraunaverkefna Reykjavíkurborgar og BSRB um styttingu vinnuviku.

7 Störf og ábyrgð

Gerðardómurinn hefur ekkert staðfast sem gefur honum tilefni til að úrskurða um að kjörum ljósmæðra skuli breytt vegna aukinnar ábyrgðar og breytts inntaks starfs. Hins vegar bendir dómurinn á að við innleiðingu á jafnlaunastaðli er stofnunum skylt að gera starfsmat sem tekur á framangreindum þáttum og meta störf og starfaflokka, m.a. hæfni, færni, ábyrgð og álag óháð starfsstétt. Gerðardómur bendir á að líklegt er að jafnlaunavottun komi til með að formfesta kröfur sem gerðar eru til ljósmæðra um ábyrgð þeirra í starfi. Jafnframt leggur dómurinn fram þá ábendingu til landlæknis að þarft sé að embættið endurmeti þau ákvæði sem gilda um ábyrgð ljósmæðra.

Greinargerð gerðardóms má nálgast hér að neðan:

Úrskurður gerðardóms

 

Ríkissáttasemjari hefur skipað gerðardóm í deilu Ljósmæðrafélags Íslands og fjármálaráðherra fyrir hönd ríkissjóðs. Dóminn skipa þau Magnús Pétursson, fyrrum ríkissáttasemjari sem jafnframt er formaður, Guðbjörg Andrea Jónsdóttir, forstöðumaður Félagsvísindastofnunar Háskóla Íslands og Bára Hildur Jóhannsdóttir, deildarstjóri mönnunar og starfsumhverfisdeildar Landspítala og ljósmóðir.

Gerðardómurinn er skipaður á grundvelli miðlunartillögu sáttasemjara sem samþykkt var af samningsaðilum. Djúpstæður ágreiningur hefur verið uppi á milli samningsaðila um skeið um það hvort og þá að hvaða leyti launasetning stéttarinnar sé í samræmi við menntun, álag og inntak starfsins og er gerðardómnum ætlað að kveða upp úr með það. Gerðardómurinn skal hafa lokið störfum fyrir 1. sept. 2018.

Gerðardómurinn er sjálfstæður í störfum sínum og ákvörðunum. Hann setur sér starfsreglur, aflar nauðsynlegra gagna og getur krafist skýrslna, munnlegra og skriflegra af þeim sem hann telur nauðsynlegt. Aðilar skulu eiga rétt á því að gera gerðardómi grein fyrir sjónarmiðum sínum. Ríkissáttasemjari útvegar gerðardómi starfsaðstöðu í húsakynnum ríkissáttasemjara, Borgartúni 21, 105 Reykjavík.

Gerðardómur skal við ákvarðanir sínar hafa hliðsjón af kjörum og launaþróun þeirra sem sambærilegir geta talist í menntun, störfum, vinnutíma og ábyrgð og, eftir atvikum, almennri þróun kjaramála hér á landi. Við mat sitt skal hann taka tillit til þeirra launahækkana sem hópurinn myndi fá eftir samþykkt miðlunartillögunnar og eftir atvikum aðgerða sem heilbrigðisstofnanir kunna að grípa til í kjölfar hans. Skal gerðardómur ljúka störfum eigi síðar en 1. september 2018.

Atkvæðagreiðslu um miðlunartillögu ríkissáttasemjara í máli Ljósmæðarafélags Íslands og Fjármála- og efnahagsráðherra fyrir hönd ríkissjóðs er lokið. Miðlunartillagan var samþykkt í atkvæðagreiðslu ljósmæðrafélagsins með 95,1% atkvæða. 247 voru á kjörskrá og greiddu 224 atkvæði, eða 91%. Þá samþykkti Fjármála- og efnahagsráðherra miðlunartillöguna. Nýr kjarasamningur aðila hefur því komist á og mun hann gilda til 31. mars 2019.

Ríkissáttasemjari hefur lagt fram miðlunartillögu í deilu Ljósmæðrafélags Íslands og fjármála- og efnahagsráðherra f.h. ríkissjóðs. Tillagan felur í grundvallaratriðum í sér sambærilegar hækkanir og samningur aðila frá 29. maí sl. og gildistími er 31. mars 2019.
Djúpstæður ágreiningur hefur verið í milli samningsaðila um það hvort launasetning stéttarinnar sé í samræmi við álag, menntun og inntak starfs ljósmæðra. Sá ágreiningur hefur m.a. staðið í vegi fyrir því að aðilar undirriti kjarasamning og því felur tillagan í sér að sérstökum gerðardómi verði falið að kveða upp úr um það hvort og þá að hvaða leyti þessir þættir eigi að hafa frekari áhrif á launasetningu stéttarinnar. Ríkissáttasemjari skipar þrjá menn í gerðardóminn sem er annars sjálfstæður í störfum sínum. Skal gerðardómurinn ljúka störfum sínum eigi síðar en 1. september 2018.
Kjaradeilunni var vísað til ríkissáttasemjara þann 5. febrúar 2018. Kjarasamningurinn hafði verið laus síðan 1. september 2017, þegar gerðardómur sá er síðast ákvarðaði laun ljósmæðra rann út. Þegar málinu var vísað til ríkissáttasemjara höfðu samningsaðilar fundað fimm sinnum en án árangurs og vísaði félagið því deilunni til sáttasemjara. Fundurinn í dag er sá fimmtándi hjá ríkissáttasemjara.
Tillagan verður kynnt félagsmönnum og fjármála- og efnahagsráðherra á næstu dögum og greiða samningsaðilar um hana atkvæði fyrir kl. 12.00, miðvikudaginn 25. júlí 2018. Miðlunartillagan verður ekki birt öðrum en þeim sem hlut eiga að máli fyrr en atkvæði hafa verið greidd um hana.
Samhliða framlagningu tillögunnar samþykkir Ljósmæðrafélag Íslands að aflýsa yfirstandandi yfirvinnubanni.

Samninganefndir Félags íslenskra atvinnuflugmanna og Fjármála- og efnahagsráðherra fyrir hönd ríkissjóðs vegna Landhelgisgæslunnar undirrituðu kjarasamning í dag. Málinu var vísað til ríkissáttasemjara þann 23. maí.

Samninganefndir Félags íslenskra atvinnuflugmanna og SA v. Air Atlanta Icelandic undirrituðu kjarasamning í gær. Málinu var vísað til ríkissáttasemjara þann 15. júní 2018.